Từ trăn trở đổi mới thiết kế tem bưu chính
Bộ tem “Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)” là một trong 8 bộ tem bưu chính đã được Bộ Thông tin và Truyền thông lên kế hoạch phát hành trong năm 2014 ngay từ cuối năm 2012. Và cũng từ thời điểm đó, nhiều người yêu tem trong và ngoài nước đã có tâm lý đón đợi, chờ mong sự kiện bộ tem bưu chính đánh dấu chặng đường tròn 60 năm sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc: chiến thắng Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Đồng thời, giới sưu tập tem và người yêu tem cũng kỳ vọng các họa sĩ của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VietnamPost) sẽ tạo được nét riêng mới mẻ, độc đáo cho mẫu tem kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
Không chỉ giới sưu tập tem, nhất là các nhà sưu tập thể loại tem kỷ niệm chờ mong sẽ có thêm một bộ tem bưu chính đẹp, giàu tính sáng tạo về đề tài chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đây cũng là mong muốn của các thành viên Hội đồng tư vấn quốc gia về tem bưu chính Việt Nam.
Tại phiên họp lần thứ nhất năm 2013 của Hội đồng tư vấn quốc gia về tem bưu chính Việt Nam diễn ra vào trung tuần tháng 5/2013, ông Dương Trung Quốc, Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho rằng, hình tượng các chiến sĩ Điện Biên năm xưa giương cao lá cờ quyết chiến quyết thắng trên nóc hầm tướng Pháp De Castries đã được thể hiện tương đối nhiều trên các mẫu tem về Điện Biên Phủ phát hành giai đoạn trước. Vì thế, để tạo nên nét riêng mới mẻ cho bộ tem kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ so với các bộ tem về đề tài này đã phát hành trước đây, ông Dương Trung Quốc đề xuất mẫu tem mới sẽ tập trung khai thác, thể hiện hình ảnh Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ.
“Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ đặt tại trung tâm Điện Biên là một thành tựu của giai đoạn mới. Khai thác hình tượng này trên mẫu tem kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, ngoài việc tạo ra sự mới mẻ cho mẫu tem, sẽ còn mang ý nghĩa là sự tưởng niệm của các thế hệ đi sau đối với sự kiện lịch sử này”, ông Dương Trung Quốc nhấn mạnh.
Đồng thuận với Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam Dương Trung Quốc, một thành viên khác của Hội đồng tư vấn quốc gia về tem bưu chính Việt Nam, ông Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam cũng chia sẻ: “Cần phải đổi mới phương pháp thiết kế các mẫu tem theo hướng hiện đại và mang tính đồ họa cao hơn. Trên tinh thần đó và cũng để không lặp lại các hình ảnh đã được khai thác thể hiện trên những bộ tem về Điện Biên Phủ phát hành giai đoạn trước, mẫu tem kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ nên tập trung thể hiện hình ảnh Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ và hình ảnh hoa Ban trắng, loài hoa đặc trưng cho Điện Biên, cho vùng rừng núi Tây Bắc”.
Đến bộ tem mang “hơi thở” của Điện Biên ngày nay
Trên cơ sở ý kiến góp ý của Hội đồng Tư vấn quốc gia về tem bưu chính Việt Nam, sau khoảng nửa năm, họa sĩ Tô Minh Trang, họa sĩ của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VietnamPost) đã hoàn thành mẫu thiết kế bộ tem “Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)”.
Bộ tem “Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)” sẽ được phát hành đồng loạt tại hệ thống điểm giao dịch của VietnamPost trên toàn quốc từ ngày 5/5/2014, với sản lượng phát hành lần đầu là 1 triệu tem cước phí.
Bộ tem bưu chính này gồm 1 mẫu tem không tràn lề khuôn khổ 43 x 32 mm, với giá mặt tem là 3.000 đồng, dự kiến sẽ được Bộ Thông tin và Truyền thông và VietnamPost tổ chức phát hành theo nghi thức phát hành đặc biệt tại TP.Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên.
Hình ảnh chính được thể hiện trên mẫu tem là Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ (nguyên tác của cố điêu khắc gia Nguyễn Hải, hiện đang được Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam quản lý, trưng bày và lưu giữ) và hình ảnh hoa Ban - loài hoa đặc trưng của miền núi rừng Tây Bắc Tổ quốc. Nền tem là trích đoạn bức phù điêu khắc họa toàn cảnh chiến dịch Điện Biên Phủ với những chiến công to lớn của quân và dân ta cùng hình ảnh bầu trời trong xanh thể hiện cho khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam từ ngàn đời nay.
Với sản lượng phát hành lần đầu là 1.000.000 tem cước phí và được phát hành đồng loạt trên hệ thống điểm giao dịch của VietnamPost trên toàn quốc từ ngày 5/5/2014 để sử dụng trong các dịch vụ bưu gửi, bộ tem “Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)” sẽ mang tới nhân dân cả nước, tới khách hàng và bạn bè quốc tế thông điệp về niềm tự hào chiến thắng, sự tri ân với thế hệ cha ông đi trước và khát vọng hòa bình, độc lập, tự do của cả dân tộc Việt Nam. Thời hạn cung ứng trên mạng bưu chính công cộng của bộ tem Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)” là từ ngày 5/5/2014 đến đến ngày 31/12/2015.
Trao đổi với ICTnews, họa sĩ Tô Minh Trang cho biết, mẫu thiết kế bộ tem “Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)” dựa chính vào hình tượng tác phẩm tượng đài điêu khắc trong cụm Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ đặt tại trung tâm tỉnh Điện Biên, do đó trong quá trình thiết kế kế mẫu, họa sĩ thiết kế đã trực tiếp lên Điện Biên để chụp hình ảnh tư liệu về cụm tượng đài, hoa Ban cũng như tự cảm nhận không khí cuộc sống của Điện Biên ngày nay để từ đó chuyển tải vào mẫu tem. Đặc biệt, khi thể hiện hình ảnh Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ, họa sĩ đã phải cố gắng chọn góc nhìn điển hình nhất đưa lên tem. Và toàn bộ các hình ảnh chọn đưa vào tem đều được họa sĩ phác thảo bằng tay trước khi kết hợp sử dụng đồ họa trên máy tính.
Là một sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc, chiến thắng Điện Biên Phủ đã được các họa sĩ đi trước thể hiện khá nhiều trên tem bưu chính. Trước bộ tem “Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2014)”, đã có tới 6 bộ tem về chiến thắng Điện Biên Phủ được phát hành. Họa sĩ Tô Minh Trang cho hay, đây cũng là một khó khăn không nhỏ đối với họa sĩ, bởi lẽ phải tìm ra được cách thể hiện mới về một đề tài, nội dung cũ. Ngoài việc phải sáng tạo để hình ảnh trên mẫu tem vừa quen thuộc, đi vào lòng người nhưng về mặt thị giác lại phải mới mẻ, lạ mắt, họa sĩ cũng phải thiết kế sao cho hình ảnh trên tem còn phải ra đúng “chất” tem của thập niên mới đầu thế kỷ 21.
“Và cái khó hơn cả đối với họa sĩ chính là phải làm sao để phối hợp, tạo được sự gắn kết giữa các hình ảnh Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ, trích đoạn phù điêu về chiến dịch Điện Biên và hoa Ban trong một bố cục chung ăn khớp, hài hòa để qua đó thể hiện được không khí hào hùng, nói lên được giá trị, sự hoành tráng, vĩ đại của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ của dân tộc”, họa sĩ Tô Minh Trang chia sẻ./.
Theo ICTnews
