Đối với Việt Kiều quen đi máy bay của tư bổn, hành khách được đối xử sướng hơn vua thì đi máy bay phe XHCN thì giống như cực hình.
Cụ Bùi Trọng Liễu được dịp đi máy bay XHCN "hơi bị nhiều" kể lại như sau:
Với Aeroflot
"Sáng hôm sau xe sứ quán đưa ra sân bay, tôi được dặn là khi đi chú ý, nếu cần thì giúp đỡ một « đồng chí Lào », nhưng không nói là ai, chắc là một nhân vật quan trọng; ông ta đi một mình, không có người hộ vệ. Chiếc máy bay cánh quạt 4 máy, cũ rích. Máy bay rất vắng, có vài người Âu nói tiếng Anh, nhà báo hay nhân sĩ? « Đồng chí Lào » nói tiếng Việt sõi, rất nhã nhặn, đưa danh thiếp tự giới thiệu: Tướng Phun Sipraseuth, trong Bộ tư lệnh tối cao quân đội Pa Thét Lào (sau này là Phó Thủ tướng, kiêm bộ trưởng ngoại giao của chính phủ Cộng hoà Nhân dân Lào). Ông rủ cùng ngồi, cùng ăn, nói chuyện thoải mái. Máy bay xì khói bên trong, tôi hơi hoảng. Ông giải thích: không sợ, loại máy bay của Liên Xô « dépressuriser » như vậy."
Mấy tiếng sau, ông nói cần ngủ trưa. Tôi hỏi: « Khi ra trận mà quen ngủ trưa, thì anh làm thế nào? ». Ông cười trả lời: « Lúc đó thì tự nhiên tỉnh ». Máy bay đỗ nhiều chặng: Tashkent rồi Karachi. Vì « đồng chí Lào » mà máy bay bỏ không đỗ ở Viên Chăn, lúc ấy còn dưới sự kiểm soát của phe trung lập; tôi cũng thấp thỏm: nhỡ máy bay bị rơi thì mình ra sao đây."
....................
"Sáng 15/8/70, 4g30 sáng sang sân bay Gia Lâm làm thủ tục, rồi 6g30 máy bay cất cánh. Ngồi cạnh một tham tán sứ quán Cu-Ba, nói tiếng Việt rất sõi; anh ta kể là mới học tiếng Việt từ 6 tháng nay! Đến escale Calcutta mới nhận ra là ông Hà Thanh Lâm, đại sứ của Chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam cũng cùng đi chuyến máy bay. Rồi lại gặp cả ông Trần Hữu Dực, bộ trưởng phủ Thủ tướng, đi Đức, cũng trong máy bay. Vào địa phận Liên Xô, escale Tashkent, có tay hải quan say rượu, đếm đi đếm lại mãi số đô-la của mình; anh Hà Thanh Lâm bảo: lần sau kệ nó, đừng khai, nó làm mất thì giờ. Món ăn dở kinh khủng, cá tanh, đậu luộc, ăn không được. 24g, đến Mạc Tư Khoa. Người sứ quán ra đón. Ông Trần Hữu Dực rủ về khách sạn, nhưng không có chỗ cho tôi, người gác không cho lên. Các anh đưa về nhà khách sứ quán, kê thêm giường. Đã 3g sáng, mệt quá. Buổi chiều có người sứ quán đưa ra sân bay, đợi một lúc mới lên máy bay. Chuyến bay đi Mỹ, sẽ ghé đỗ Paris. Máy bay rất vắng. Cũng máy bay Aeroflot, nhưng bay về phía Tây thì máy bay tối tân, phục vụ lịch sự, khác hẳn máy bay bay về phía Đông. Tôi có cảm tưởng là đã trở lại với môi trường mình quen thuộc. "
Riêng Interflug thì ông Liễu suýt chết:
"Ngày 17/8/1981, chúng tôi ra máy bay. Anh Nguyễn Ngọc Trân là người trực tiếp tổ chức chuyến về làm việc của Đoàn, tiễn chúng tôi ra sân bay Nội Bài. Lên máy bay xong, tưởng đã xong xuôi. Ai ngờ bay được một lát, máy bay lại quay trở lại Nội Bài. Cái hãng Đông Đức Interflug khá bê bối, không cho thông tin đầy đủ lúc đầu, làm cho có lúc tôi hãi là bị “không tặc” (pirate de l'air), sau hỏi ra mới biết là tại sân bay Karachi đình công, không ghé đỗ escale được, nên phải quay lại Nội Bài. Thời đó thật là bê bối khủng khiếp. Xuống sân bay, bao nhiêu khách “da trắng” gọi điện về Hà Nội, họ có xe ra đón, còn khách “da vàng” bị bỏ ở sân bay, lúc đó chẳng có khách sạn ở sân bay. Đoàn tôi và những hành khách khác một lũ lang thang. Các phòng khách ở sân bay thì họ khoá cửa. Quầy bán nước hết giờ “hành chính”, họ cũng khoá cửa lại. Nếu không mua dự trữ được mấy hộp nước ngọt thì khát cũng đành chịu. Tôi vốn không chịu được nước ngọt, nên tình hình chịu đựng rất khó khăn. Gần tối, hãng máy bay mang các phần ăn ra phát như phát chẩn. Cầu tiêu thì bẩn, lại không có nước. Muốn rửa tay cũng không biết làm sao. Đêm, chúng tôi ngủ vật vạ trong cái phòng phát đồ, mỗi lần có một chuyến máy bay đêm đỗ xuống, nhân viên hải quan lại sua chúng tôi ra ngoài sân. Nằm xuống sàn gạch ở hè, tôi nghĩ: “Trong đời tôi chưa từng bao giờ gặp cảnh một sân bay quái gở như vậy. Nhớ lại cách đó đúng một năm, vợ chồng tôi và hai đứa con tôi từ HongKong về Pháp; khi ghé qua Bangkok, vì máy bay HongKong đến chậm, hụt mất chuyến bay đi Paris, hãng bay HongKong chịu trách nhiệm, phải đưa về khách sạn cung ứng đủ thứ, và hôm sau đưa tận ra sân bay cho kịp chuyến bay đi Pháp. Nay người mình tổ chức như thế này, trách chi hãng máy bay Interflug nó đối xử như thế kia!”. Sáng hôm sau, may là máy bay lại bay. Đến Berlin thì tôi bắt đầu ốm. Lết được lên máy bay, tưởng đã yên, về thẳng đến Pháp. Ai dè, máy bay lần này bất ngờ lại ghé qua Ý, phải đổi máy bay ở thủ đô Roma. May mà hai anh trong Đoàn đi cùng, dìu tôi xuống và lên máy bay. Về đến sân bay Orly, vợ tôi chở về đến nhà, gọi bác sỹ, thấy tôi ốm quá nên chở tôi vào bệnh viện La Pitié-Salpêtrière cấp cứu. Họ tìm không ra bệnh , phỏng đoán là quá mệt và bị bệnh xuất huyết, nên tiêm kháng sinh và làm perfusion. Mẹ tôi và vợ tôi đều tưởng rằng tôi chết mất. Tôi liệt giường mất bốn tuần, xác xơ, tóc rụng cả mảng, may sao lại thoát chết. Tôi vào bệnh viện được ít lâu thì ở nhà biết tin. Nghe nói là Phó Chủ tịch Võ Nguyên Giáp có điện sang cho Sứ quán bảo vào thăm; ông Mai Văn Bộ lúc bấy giờ đang là Đại sứ, mang quà vào thăm tôi trong bệnh viện. Lúc đó tôi đã khá; hết sức cảm ơn sự ưu ái và thịnh tình của trong nước. Dần dần tôi bình phục, nhưng sức dự trữ trong người kém đi, không đi xa được nữa. (Lẽ ra ở Việt Nam về thì vợ chồng tôi đi Mê-hi-cô, nhưng tôi ốm nên phải bỏ. Mấy tháng sau, vợ chồng tôi và 2 con tôi đi Ai Cập, chuyến đó tôi lại bị mệt, có triệu chứng ốm trở lại. Từ đó, tôi không đi xa được nữa).
Tôi không ngờ là hình ảnh Việt Nam cuối cùng của tôi lại là hình ảnh của sân bay Nội Bài, với chiếc máy bay hãng Interflug, với những cậu công-nhân-Lào-đi-học-việc-ở-Đông-Đức vạch quần đái ở bãi cỏ trước khi vội vã cùng với những hành khách khác chen chúc lên cầu thang máy bay..."
http://giaosubui.net/index.php?optio...=119&Itemid=40
Bì thư FFC Chuyến bay Hà Nội-Berlin của hãng Interflug bay bằng IL-62.