Statue of Liberty
Di sản thế giới UNESCO
Tượng Nữ thần Tự do (tiếng Anh: Statue of Liberty) là một pho tượng được Pháp trao tặng Hoa Kỳ ở cuối thế kỷ 19, được đặt tại cửa sông Hudson nhìn ra cảng New York.
Nó là một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất của Hoa Kỳ, và là một trong những cảnh đầu tiên chúng ta có thể thấy khi vào nước Mỹ từ hướng đông.
Tượng Thần Tự Do là một biểu tượng nổi tiếng của nước Mỹ. Đó là pho tượng rỗng, bằng đồng, cốt thép lớn vào loại nhất thế giới. Tượng (tính tới đỉnh ngọn đuốc) cao 46 mét (nếu tính luôn phần bệ thì cao 93 mét), nặng 204 tấn, sơn màu xanh nhạt, được đặt đứng trên một bệ cao 45,7m đặt trên đảo Tự Do (Bedloe) ở cảng New York, cách khu Mahattan 2,6 km. Trong ruột Nữ thần có cầu thang xoáy chôn ốc, giúp du khách leo lên được vùng đầu, tương đương với leo một ngôi nhà lầu cao 12 tầng.
Tượng được thể hiện bằng hình một phụ nữ mặc áo choàng rộng, tay phải dơ cao một bó đuốc lửa đang cháy, trên đầu đội một cái mão có bảy tua dài và nhọn tượng trưng cho nguồn ánh sáng lan tỏa ra khắp bẩy đại dương và bẩy châu lục. Tay trái cầm tấm bảng (tượng trưng cho bản tuyên ngôn độc lập của Mỹ) ghi những chữ July 4th là ngày tuyên bố độc lâp của Hoa kỳ, chân của tượng mang mang sợi xích sắt bị chặt đứt, hàm ý cho tinh thần bất khuất chống sự nô lệ. Do đó, tên khai sinh chính thức của pho tượng là “Liberty enlightening the world”( Tự Do soi sáng thế giới).
Trên một bảng đồng gắn vào bức tường phía sau bệ, có khắc bài thơ của nữ thi sĩ Emma Lazarus với nội dung là lời mời gọi thiết tha của Nữ Thần đối với những người bị áp bức ở thế gian đại khái như sau:
Đón lại cho ta bao người mệt lả
Kẻ khốn nghèo từngmuốn hít Tự Do
Cùng người không nhà, cuồng phong tơi tả
Ta giơ đuốc này, cửa vàng rộng mở!
…Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!"
Tượng Nữ thần Tự do bắt nguồn từ vấn đề chính trị nước Pháp. Năm 1865, Napoleon III lên ngôi, một học giả tên Edouard de Laboulaye cùng người trong nhóm của ông hy vọng chấm dứt chế độ quân chủ, xây dựng một nước Cộng hòa Pháp mới, nên chuẩn bị tạo dựng tượng Nữ thần Tự do biểu đạt sự tán dương của họ đối với quốc gia bên kia bờ Đại Tây Dương, và khích lệ lòng đồng tình giữa nhân dân Pháp và nhân dân Mỹ. Nhà điêu khắc trẻ tuổi Fréderic Auguste Bartholdi dưới sự khuyến khích của Laboulaye suy tính thiết kế công trình này.
Nhà điêu khắc Bartholdi của Pháp vốn đã nổi tiếng ngay từ khi còn trẻ. Năm 22 tuổi, ông đã được tặng huân chương cao quý nhờ dựng một trong những vị tướng nổi tiếng của quân đội Napoléon.
Tác phẩm Nữ thần Tự do của ông chịu ảnh hưởng nhiều từ bức tranh nổi tiếng Thần tự do dẫn đường mọi người của họa sĩ Delacroix, với khuôn mặt nữ thần giống với thần thái nghiêm nghị của mẹ ông.
Bartholdi bắt tay vào công việc này từ năm 1875, một năm trước lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Độc lập 4/7/1776 của nước Mỹ.
Nhưng ông không thể hoàn thành ngay công việc của mình. Ông đã phải sang Mỹ vài lần để chọn chỗ đặt bức tượng. Chỗ đặt được chọn là cảng New York. Bức tượng có cánh tay phải cầm cây đuốc rực sáng coi như ngọn đèn pha của cảng. Như vậy pho tượng phải có độ cao như một ngọn đèn pha trên bệ. Riêng cánh tay giơ bó đuốc đã dài tới 12m, ngón trỏ dài 2,4m, cái đầu tính từ cằm tới vuơng miện cao 5m, riêng cái miệng rộng 1m.
Bức tượng dự kiến làm bằng đồng, cao 46m, tạo ra bằng cách dát và chạm hàng trăm mảnh kim khí rời rạc để cuối cùng ráp lại ( theo phương pháp Repoussé). Nhưng khi thiết kế bản vẽ xong, vấn đề nảy sinh là làm sao nó có thể đứng vững trước gió bão của biển cả ở cảng New York. Khó khăn này được giải quyết nhờ sự trợ giúp của công trình sư tài ba Eiffel, người đã dựng tháp Eiffel nổi tiếng.
Eiffel đã đề nghị dựng một khung bằng thép làm giá đỡ bên trong của pho tượng, đủ nhẹ để không ảnh hưởng đến bệ pho tượng và đủ vững để chống chọi với phong ba. Tượng được ghép bằng những lá đồng sẽ phải cách ly với khung thép bằng những tấm cách điện để tránh hiệu ứng pin kim loại làm rỉ chỗ ghép do hơi nước biển gây nên.
Lớp ngoài tượng chỉ 2,4 milimet chiều dày nhìn thấy được, đặt trên giá khung linh hoạt này. Bartholdi bắt đầu chế tác trước một mô hình tượng cao 1,2 m, rồi làm đi làm lại 3 cái, mỗi cái đều lớn hơn cái trước, cho đến khi đạt được quy mô lớn và tốt nhất.
Mỹ sẽ xây phần bệ đỡ (gồm 24.000 tấn bê tông) còn nước Pháp sẽ xây tượng và Mỹ sẽ là nơi ráp tượng. Trong thời gian này, cả 2 bên Đại Tây Dương đều thiếu kinh phí và họ đã phải tổ chức rất nhiều hoạt động (kể cả sự can thiệp của giới truyền thông) để gom đủ tiền xây tượng.
Vào ngày 4-7-1876, ông Bartholdi sang nước Mỹ và quyết định rằng phải có một bộ phận nào đó của bức tượng có mặt tại nước Mỹ vào năm này. Cánh tay của tượng được trưng bày tại Philadelphia vào năm 1876. Sở dĩ cánh tay của tượng đến nước Mỹ trước là vì theo dự định bức tượng sẽ hoàn thành tại Mỹ vào năm 1876 (đúng 100 năm ngày thành lập nước Mỹ) nhưng 300.000 thợ làm việc cật lực vẫn không thể đúng tiến độ.
Tại Pháp bức tượng được hoàn thành vào tháng 7-1884. Ngày 4/7/1884, tại Paris đã diễn ra lễ trao tặng bức tượng cho nước Mỹ. Gần một năm sau, tháng 5/1885, bức tượng được tháo rời (được chia thành 350 phần khác nhau), xếp vào 214 côngtennơ, đưa lên tàu chiến Pháp để sang Mỹ. Công việc lắp ráp và vận chuyển phải mất hơn 3 tháng.
Ngày 17-6-1885, bức tượng đã đến cảng New York, nhân dân đứng đầy bến cảng đón chào.
Tháng 4/1886 bệ tượng ở New York được dựng xong và công việc ghép tượng bắt đầu.
Vào ngày 28-10-1886, tượng Nữ Thần Tự Do được khánh thành tại Mỹ.Trước sự chứng kiến của các quan chức cao cấp Pháp và Mỹ, tấm khăn phủ tượng Thần Tự Do được long trọng kéo xuống. Tượng Nữ thần Tự Do đã ra đời như thế đấy các bạn ạ.
Một trăm năm sau, năm 1986, người Mỹ cùng với tổng thống R.Reagan đã kỷ niệm trọng thể 100 năm tượng Thần Tự Do.
Tuy rằng đã có những âm mưu khủng bố, phá hoại nhằm vào Di sản này nhưng cho đến nay Bức tượng Nữ thần tự do vẫn tự do hiên ngang như chính tên gọi của nó ./.
The end.
