Xem riêng 01 Bài
  #1  
Cũ 24-03-2015, 06:16
HanParis's Avatar
HanParis HanParis vẫn chưa có mặt trong diễn đàn
 
Ngày tham gia: 19-02-2013
Đến từ: Paris - France
Bài Viết : 4,031
Cảm ơn: 10,439
Đã được cảm ơn 20,202 lần trong 3,980 Bài
Lightbulb Ca Dao Về Những Ngôi Chùa

Kỳ 1

Các ngôi chùa ở Việt Nam không đồ sộ nguy nga như các chùa ở Ấn Độ, Trung Hoa, Thái Lan và Cao Miên; nhưng rải rác đó đây, đâu đâu cũng có chùa. Từ những thảo am trong thôn xóm hẻo lánh đến những ngôi chùa kiến trúc bằng những vật liệu kiên cố tại các đô thị, tất cả đều mang sắc thái gọn nhẹ, thanh thoát và tịch mịch. Thiên nhiên đã tô điểm cho cảnh chùa và ngược lại chùa chiền cũng làm tôn vẻ đẹp của thiên nhiên.


Chùa ở Việt Nam không chỉ là chỗ tôn nghiêm thờ phượng để bổn đạo đến lễ Phật mà còn là nơi tụ họp của dân chúng vào những dịp lễ như hành hương, rước đảo vũ, chay đàn, đổ giàn..., thậm chí cả những cuộc vui chơi như bài chòi, hát bội cũng có khi tổ chức tại sân chùa. Dân chúng đến đình làng phải khép nép vì sợ có sự phân biệt rõ ràng giữa thứ dân với hào mục, ngay cả trong hàng quan lại về làng cũng phân biệt nhau theo học vị và phẩm trật. Lệ làng, kẻ có chức tước bao giờ cũng được ăn trên ngồi trốc. Trái lại, cửa thiền luôn luôn rộng mở, chúng sinh được bình đẳng an vui, vì vậy chùa chiền rất gần gũi với dân chúng. Qua ca dao, dân làng bày tỏ tình cảm quyến luyến với chùa chiền :


Dù ai buôn đâu bán đâu,
Hễ trông thấy tháp chùa Dâu thì về.
Dù ai buôn bán trăm nghề,
Nhớ ngày mồng tám thì về hội Dâu.

và cảm thấy mất mát khi xa cách:

Vì ai nên nỗi sầu này
Chùa Tiên vắng vẻ, tớ thầy xa nhau.

Chùa Dâu

Chùa ở Bắc Ninh

Ngôi chùa xưa nhất và cũng là ngôi chùa đầu tiên của Việt Nam có từ thế kỷ thứ 2 sau Tây lịch (thời Sĩ Nhiếp) là chùa Dâu. Chùa được dựng gần nha môn Sĩ Vương, nơi có thành Luy Lâu là thủ phủ của xứ Giao Chỉ (đời Đông Hán) sau đổi là Giao Châu (đời Tam Quốc). Nay chùa thuộc làng Khương Tự, xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, cách Hà Nội chừng 30 km.

Chùa Dâu tên chữ là Thiền Định tự (thời Lý Trần) hay Diên Ứng và Pháp Vân, vì trong chùa có thờ tượng bà Pháp Vân, vị thần nổi tiếng cầu mưa rất linh ứng, là một trong Tứ Pháp: Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện. Tuy chùa có nhiều tên chữ, nhưng dân chúng vẫn quen gọi tên nôm là chùa Dâu. Có sách cho rằng đó là do tượng bà Man Nương, người sáng lập ngôi chùa này, được tạc bằng gỗ dâu. Sách khác viết rằng vì trước mặt chùa có sông Dâu cũng như tọa lạc trên làng Dâu nên tên chùa được gọi theo đấy.

Theo Đại Việt sử ký toàn thư và các tài liệu khác, chùa Dâu được xây cất lại và được trùng tu nhiều lần. Năm Tân Tị (1161) đời Lý Anh Tông (1138-1175), chùa Dâu được xây cất lại. Đến cuối thế kỷ 13, Mạc Đỉnh Chi (1280-1350) sửa sang và dựng tháp 9 tầng, xây cầu 9 nhịp. Tháp cao đến nỗi: “Dù ai buôn đâu bán đâu, hễ trông thấy tháp chùa Dâu thì về”. Ngày nay, tháp chỉ còn có 3 tầng, nhờ tấm bia bằng đá xanh dựng nơi chân tháp, người ta mới biết được tháp này có tên là Hòa Phong, tái thiết vào năm Mậu Ngọ (1738) đời Lê Ý Tông (1735-1740) do Thiền sư Tính Mộ và đệ tử xây dựng trên nền tháp cũ đã đổ nát và chùa cũng được sửa chữa vào dịp này. Đến năm 1917, chùa được trùng tu một lần nữa.

Hằng năm, hội Dâu mở vào ngày mồng 8 tháng 4 âm lịch. Lễ hội có những đám rước rất lớn, cờ lọng rợp trời, kèn chiêng trống tưng bừng. Theo Chùa xưa tích cũ của Nguyễn Bá Lăng, dân chúng 11 xã trong tổng Khương Tự tham gia lễ hội từ mồng 8 đến mồng 10. Đầu tiên là đám rước Sĩ Nhiếp cùng vương nữ là Ngọc Tiên công chúa đến chùa Dâu làm lễ, xong rước về bản đền ở làng Lũng Khê. Cũng trong ngày mồng 8, ba đám rước cùng lúc các tượng Pháp Vũ ở chùa Thành Đạo làng Đông Cốc, tượng Pháp Lôi ở chùa Phi Tương làng Thanh Tương, và tượng Pháp Diện ở chùa Trí Quả làng Phương Quan đến chùa Dâu, hội cùng với tượng Pháp Vân. Sau đó rước cả 4 vị đến chùa Mãn Xá bên kia sông Dâu, làm lễ kính yết bà Man Nương. Xong, rước 4 tượng về lại chùa Dâu nghỉ đêm. Sáng mồng 9, lại rước Tứ Pháp đến đền Sĩ Nhiếp làm lễ, sau đó rước đi trình diễn khắp tổng, chiều tối lại rước về nghỉ ở chùa Dâu. Ngày mồng 10, rước 3 tượng Pháp Vũ, Pháp Lôi và Pháp Điện trở về chùa riêng của mỗi vị.


Bắc Ninh không những có trung tâm Phật giáo Luy Lâu được hình thành sớm hơn cả hai trung tâm Phật giáo đầu tiên của Trung Hoa là Bình Thành và Lạc Dương (kinh đô nhà Hán, bên sông Hoàng Hà), Bắc Ninh còn là nơi được xây nhiều chùa chiền dưới thời Lý. Theo Đại Nam nhất thống chí và các tài liệu khác thì ở tổng Lãm Sơn có 16 xã nằm quanh khu núi đồi, cảnh trí sông núi âm u tịch mịch nên có nhiều chùa cổ. Nơi sườn núi phía nam thuộc xã Nam Sơn có chùa Đại Lãm, tục gọi là chùa Dạm. Năm 1086, Lý Nhân Tông cho dựng chùa. Năm sau (Quang Hựu thứ 3), nhà vua ngự giá khánh thành. Vua mở tiệc đêm tại chùa, đãi yến các quan và chính nhà vua làm 2 bài thơ Lãm Sơn dạ yến. Năm Long Phù thứ 5 (1105), Nhân Tông còn dựng 3 tháp bằng đá tại chùa này. Chùa đã đổ nát từ lâu, nay chỉ còn lại vết tích 4 lớp nền xẻ vào sườn núi với vài dấu vết nền đá và một cây cột đá lớn dựng ở lối lên bên phải của bậc nền thứ hai, chứng tỏ chùa được xây trên một diện tích bề dài khoảng 120 mét, bề rộng 70 mét.


Lúc về già, Thái phi Ỷ Lan (thân mẫu vua Nhân Tông) đến ở chùa Dạm. Bà cho lập chợ ở chân núi trước chùa và cho đào một con ngòi thẳng ra sông Thiên Đức, gọi là ngòi Con Tên, để vua tiện việc ngự thuyền rồng vào thăm mẹ, nay vẫn còn lưu lại qua ca dao:

Trên chùa dưới chợ
Hàng phố hai bên
Núi Rồng ở trên
Ngòi Tên ở dưới.


Bắc Ninh còn có chùa Sùng Khánh, tức chùa Báo Thiên, ở Đông Xuyên thuộc tổng Nội Trà, huyện Yên Phong, phủ Từ Sơn. Chùa được xây cất năm Bính Thân (1056) niên hiệu Long Thụy Thái Bình thứ 3. Vua Lý Thánh Tông còn xuất 12 ngàn cân đồng của công khố để đúc chuông cho chùa. Nơi đây có tiếng là danh lam thắng cảnh qua ca dao truyền tụng:

Đông Xuyên có bãi sân chầu
Có chùa Sùng Khánh, có lầu Bạch Vân.


Theo tác giả Đào Đức Chương

Nguồn : http://e-cadao.com/queta/cadaovenhungngoichua.htm
__________________
3T -> Thân Thiện - Trí Thức - Tình Nghĩa

Trăm Năm Trong Cõi Người Ta
Tem Bì Bưu Ảnh Là Moa Ưa Rùi
Văn Chương Súng Ống Nửa Mùa
Chõ Mồm Một Tí Nói
Đùa Ace Ơi!
Trả Lời Kèm Trích Dẫn Bài Này
6 Thành viên sau đây nói lời CẢM ƠN bạn HanParis vì đã gửi Bài viết hữu ích này:
Dat_stamp (25-03-2015), hoavienquanbl (24-03-2015), huuhuetran (25-03-2015), manh thuong (24-03-2015), NHL-2014 (24-03-2015), Poetry (24-03-2015)