[Ốc_hp]

Kỷ niệm 100 năm tuyên ngôn về Chủ nghĩa vị lai

Chủ nghĩa vị lai (CNVL) là khuynh hướng văn học, nghệ thuật xuất hiện vào thập kỉ đầu thế kỉ 20 do Marinetti (E. F. T. Marinetti), thi sĩ người Italia đề xướng, chủ trương văn học nghệ thuật phải miêu tả những cảnh mãnh liệt đang chuyển động, sự nổi loạn, sự mạo hiểm... của thời đại cơ khí, tức của tương lai. Các nhà thơ vị lai cho rằng thơ văn phải ca ngợi máy móc, chiến tranh. Văn chương phải năng động, chuyển hoá nhanh nhạy về mặt ngôn từ, phong cách. Năm 1905, tạp chí "Thơ" của các nhà thơ theo khuynh hướng này xuất hiện ở Rôma, nhưng tuyên ngôn của họ đến năm 1909 mới được công bố trên tờ "Lơ Figarô" của Pháp ở Pari. Muxôlini (B. Mussolini) cầm đầu phe phát xít Italia đã lợi dụng khuynh hướng vị lai để tuyên truyền đường lối chính trị của mình, nên CNVL ở Italia dần dần đã trở thành một công cụ chính trị của chủ nghĩa phát xít (Marinetti là bạn thân của Muxôlini). CNVL đã để lại những ảnh hưởng nhất định về mặt phong cách đối với chủ nghĩa đađa và chủ nghĩa siêu thực.

Ở Pháp, năm 1913, Apôline (G. Apollinaire) hưởng ứng chủ trương của Marinetti, viết bài "Phản truyền thống của CNVL", nêu ra "CNVL lập thể". Thơ ca của ông bộc lộ tình cảm chán nản, đau khổ của giới trí thức đối với thế giới cũ đang ở thời hỗn loạn; ca ngợi nền văn minh hiện đại và thành tựu mới của khoa học kĩ thuật. Ông thường dùng khổ thơ bậc thang, và có ảnh hưởng đến nhà thơ Nga Maiakôpxki (V. V. Majakovskij). Maiakôpxki lúc bắt đầu làm thơ cũng theo khuynh hướng vị lai.

Chủ nghĩa vị lai biểu hiện cả ở trong nghệ thuật tạo hình, kiến trúc, âm nhạc. Nó xuất hiện trong kiến trúc từ năm 1915. Hai kiến trúc sư trẻ người Italia là Xan Êlia (A. Sant’ Elia) và Kiattônê (M. Chiattone), đã trình bày hình ảnh cách mạng tưởng tượng của họ về một "thành phố mới" trong một loạt bản vẽ và quy hoạch. Trong thuyết minh triển lãm, Xan Êlia đã nhân danh lịch sử và con người đòi hỏi một sự đổi mới triệt để nền kiến trúc Italia, đề nghị "đem đến cho con người sự hài hoà với môi trường xung quanh, chú ý đến những phát triển mới có tính quyết định của khoa học kĩ thuật". Năm 1928, hoạ sĩ kiêm nhà báo Fillia (L. C. Fillia), một trong những môn đồ trung thành nhất của tư tưởng vị lai chủ nghĩa chỉ tổ chức được một lần cuộc triển lãm Mostra di Architettura Futurista, cuộc triển lãm của nền kiến trúc vị lai dưới sự bảo trợ của Muxôlini.

Thông tin kỹ thuật:

* Mã số: 506
* Ngày phát hành: 20/2/2009
* Giá mặt: 0,60 €
* Kích thước tờ tem: 185 x 143 mm
* Thiết kế: Franco Filanci
* Số lượng: 90.000 tờ, 10tem/tờ
* PP in: offset 4 màu
* Nhà in: Joh. Enschedé Stamps BV