GIÁ TRỊ BỘ SƯU TẬP

[Biby]

Nguyên văn bởi tem-truyen-thong

Các bạn tem thân mến !
Nhân có khoảng 1 giờ nghỉ trưa, tôi xin chia sẻ với các bạn về một đề tài mà ít người đề cập nhưng ai cũng quan tâm. Trước hết cho phép tôi nói thẳng, có thể động chạm, không vừa lòng ai đó thì mong các bạn bỏ qua cho.
Giá trị của bộ sưu tập là gì ? Đối với một số bạn trẻ thì nhiều khi 1 con tem "phong cảnh" 15đ cũng là niềm mơ ước, là thứ vô cùng quí giá. Nhưng đối với nhiều người khác thì phải là FDC, thực gửi của bộ "phong cảnh" mới đáng giá đối với bộ sưu tập của họ. Như vậy, giá trị của bộ sưu tập là biến thiên, nó thay đổi tùy theo hoàn cảnh, cách thức và con người sưu tập.
Mặt khác, bộ môn sưu tập cũng có những qui chuẩn của nó. Những qui chuẩn này được xây dựng bởi những văn bản, tài liệu và kinh nghiệm của giới sưu tập đi trước. Dù là sưu tập đồ cổ, tranh, tem, tiền, ... đều có chung những đặc điểm được ưu tiên như : tính quí hiếm, niên đại, tính thẩm mỹ, ... Một chiếc bình cổ dù đạt đến trình độ cao về men, hình vẽ, nếu có cùng loại như vậy 10 chiếc, cũng không thể sánh được với chiếc bình cổ có vài khiếm khuyết nhưng là độc bản. Nói như vậy để thấy rằng trong bộ môn sưu tập nói chung thì TÍNH QUÍ HIẾM luôn được đặt lên hàng đầu. Tiếp theo là NIÊN ĐẠI. Hầu hết những vật phẩm càng lâu càng mang giá trị cao hơn. Sau nữa mới là tính thẩm mỹ, đề tài, ...
Đã có bạn trẻ từng hỏi tôi : tại sao cơ cấu cho điểm của các cuộc triễn lãm quốc tế cũng tương tự như các cuộc triển lãm trong nước. Tính quí hiếm của vật phẩm cũng chỉ chiếm khoảng 20-25%. Ở đây có sự khác biệt như thế này : ở nước ngoài người ta coi đã là triển lãm thì đương nhiên phải là những vật phẩm quí hiếm, phải có từ rất lâu, 50 năm , 70 năm, 100 năm hay lâu hơn thế. Còn ở VN thì khác. Nhiều bộ sưu tập trong các cuộc triển lãm là các vật phẩm rất bình thường, dễ tìm gặp, thậm chí vừa phát hành được khoảng 1-2 năm. Có thể chúng đạt độ thẩm mỹ cao, công sức sưu tập cũng không nhỏ nhưng cái quan trọng nhất là TÍNH QUÍ HIẾM thì lại thiếu.
Trở lại với bộ môn sưu tập tem tại VN. Phải nhìn nhận thẳng thắn là rất kém. Về mặt phong trào thì không phát triển được, về mặt đỉnh cao thì ngày càng xuống dốc. Ở VN bây giờ nếu gọi là NST cự phách thì chỉ có 3 người : đó là các anh Tạ Phi Long, Trần Trọng Khải và Ngô Viết Vĩnh. Trước đây có NST cũng phát triển rất tốt, nhưng sau này do bị ảnh hưởng của trào lưu triển lãm, sưu tập các vật phẩm mới nên cũng hỏng. Bản thân triển lãm là rất tốt, nhưng không vì đạt được vài danh hiệu hão huyền mà hời hợt trong cách thức sưu tập.
Gieo gì, gặt nấy. Phong trào kém như vậy cho nên tem VN trên thị trường thế giới được định giá rất rẻ mạt. VN làm gì có tem đắt tiền. Anh TTK vừa bán lô tem LK5 cũng chỉ với giá bình quân 2000$/1 con. Hay như mấy bì thư rất quí giá của anh Hữu Huệ nếu có bán chắc cũng chỉ tầm 1000$/ 1 bì thư. Cái giá đó so với thế giới còn xa quá. Mà đó là những vật phẩm mang tính quí hiếm rất cao. Như vậy giá trị của bộ sưu tập cũng bị ảnh hưởng bởi phong trào chơi tem rất nhiều. Phong trào chơi tem tại Trung Quốc rất mạnh cho nên những vật phẩm của Trung quốc rất có giá trên TT thế giới.
Quay lại với thực tế tại VN. Chúng ta còn nghèo, bên cạnh thú vui , đam mê sưu tập tem còn là những nỗi lo về bữa cơm gia đình. Nhưng dù sao nếu chúng ta biết cách ưu tiên cái gì nên sưu tập trước, cái gì cần mua hơn thì chắc rằng bộ sưu tập của chúng ta sẽ có giá trị hơn, tăng dần theo thời gian. Tôi thấy nhiều bạn trẻ bây giờ bỏ ra cả triệu đồng để mua những con tem mới, những vật phẩm rất đẹp để phục vụ cho mục đích nào đó như : làm đề tài triển lãm hoặc đơn thuần chỉ vì thích. Thật là đáng tiếc. Cùng số tiền đó ta có thể mua được những vật phẩm đã lưu hành cả 70 năm, 50 năm trước đây.
Cuối cùng, tôi còn nhớ mãi câu nói của NST Trần Hữu Huệ - người mà tôi rất kính trọng. Đại ý thế này : đừng để một lúc nào đấy bị shock khi xem lại bộ sưu tập của mình vì thấy chúng thật là ít giá trị.
Một lần nữa rất mong các bạn bỏ qua nếu có những ý kiến không được đồng tình tại diễn đàn này.

Thưa bác tem-truyen-thong kính mến,
Cháu xin cám ơn ý kiến của bác đã giúp rất nhiều cho nhửng nhà sưu tập tem ở Việt Nam biết định hướng xây dựng một bộ sưu tập tem đứng đắn, có giá trị.
Cháu là một sinh viên mới tập tành tham gia thú chơi tao nhã và tri thức này nhưng cháu còn lúng túng không biết chọn bước tới sẽ như thế nào, xin bác chỉ giáo.
Bộ sưu tập của cháu còn thô thiển, chưa ra làm sao cả. Hiện cháu dành dụm được hơn 10 triệu đồng, cháu đang phân vân không biết nên chọn phương án nào cho đúng:

Một là cháu mua ngay bộ tem Mạc Thị Bưởi để nâng cao bộ sưu tập của mình

Hai là cháu sẽ sử dụng số tiền đó mua tất cả những bộ tem phát hành từ năm 2000 trở lại đây, rồi sau đó sẽ đầu tư tiếp những bộ tem phát hành trước đó.

Ba là cháu dành toàn bộ số tiền đó gửi vào tiết kiệm ngân hàng để bảo toàn vốn. Cháu sẽ đợi đến 30, 50 năm sau, khi những bộ tem này tăng giá cháu sẽ chọn những bộ tem có giá trị cao nhất để mua.

Thú thật cháu đã từ bỏ ý định xây dựng bộ triển lãm tem bưu chính sau khi bác cho biết mặt trái của phong trào triển lãm.
Rất mong sớm nhận được hồi âm của bác.
Cháu xin kính chào bác
Biby

[tem-truyen-thong]

Bạn Biby thân mến !
Đầu tiên bạn xưng hô như vậy là phong tặng mình thêm vài tuổi rồi đó. Mình cũng chưa quá già để lên chức "bác" đâu.
Mình rất vui khi bạn từ bỏ ý định tham gia "phong trào triển lãm tem mới" đang tương đối thịnh hành tại VN. Bạn mới bắt đầu đặt chân trên con đường sưu tập tuyệt vời và thanh tao này ! Thật là đáng quí. Sưu tập phải kiên nhẫn. Dục tốc bất đạt.
Đầu tiên bạn thích gì ? Điều đó rất quan trọng. Hãy chơi dựa trên sở thích ban đầu. Sau này khi phát triển hơn sở thích có thể thay đổi, mỹ quan sẽ được nâng cao hơn, nhưng "những thửa ban đầu" rất quan trọng. Dòng tem Việt nam rất phong phú : Danh nhân, Lịch sử, Chiến tranh, ... Có thể chọn cái gì mình thích nhất rồi phát triển dần dần.
Thứ hai : hãy trang bị cho mình kiến thức về những thứ mình định sưu tập. Ở đâu ra kiến thức ? Từ sách vở, từ những trang tem rất quí như Vietstamp, từ những người đi trước như chúng tôi. Cuốn Danh mục Trần Nguyên mà tôi tặng VSC là rất hay. Hãy đọc sẽ thấy say mê.
Thứ ba : bạn hỏi bạn có 10 tr nên bắt đầu như thế nào. Tôi nghĩ cái này nên phải dựa vào kinh tế của bản thân. Hãy hình dung tổng thể các dòng tem của VN. Chưa nên mua ngay những bộ đắt tiền như Mạc Thị Bưởi mà làm gì. Hãy cố gắng mua được vật phẩm có giá trị mà không đắt lắm trong hiện tại, nhưng sẽ nâng cao hơn trong tương lai. Dựa vào các tiêu chí như niên đại vật phẩm, số lượng lưu hành, .... Tem hết hạn phát hành từ năm 2000 trở lại đây bây giờ cũng tăng giá tốt, như vậy những tem giai đoạn trước 1975 của cả 2 dòng còn rất rẻ, sẽ tăng giá sau. Hãy tập trung vào giai đoạn này. Hãy tìm nguồn để mua với giá tốt nhất. Hãy chi ly, tiết kiệm với đồng tiền của mình.
Cuối cùng : hãy quan tâm đến việc bảo quản, lưu giữ vật phẩm một cách thật khoa học, thẩm mỹ.
Chúc bạn sẽ hạnh phúc với niềm say mê những con tem Việt nam.

[dammanh]

Quyển danh mục tem vndcch do chú TRẦN NGUYÊN biên soạn ,rất hay nhưng không phải không có thiếu xót,các bạn trẻ nên đọc kỹ!

[Tiểu Nhi]

Đến Công ty Tem phát hành còn rất nhiều chỗ sai mà chú, do đó cháu mới sưu tập cả danh mục tem Việt Nam nữa. Danh mục to nhất (1945-2005) nếu chú để ý kỹ thì rất nhiều tem lỗi đó, ví dụ như Block 470 (block 39), cháu tìm mãi chưa có con block giống danh mục (block này đục răng lỗi).