Loạt Bì Thư Lịch Sử

[HanParis]

Thật sự thật khó mà đăng loạt bì thư kèm đây vì chúng vừa 'Nhìn Ra Thế Giới' và có liên quan mật thiết với quốc nội. Có gì nhờ Admin move dùm cho đúng chỗ. Con Tem là cửa sổ mở ra vòm trời bao la, nó còn là những trang sử nhỏ nhưng vô tận để ta nhớ lại những sự kiện đã qua. Nhiều người từng gửi bì thư LS đã không còn nữa. Nghía bì là một cách để ôn lại LS, là tìm thấy nguyên do của sự hiên hữu của chúng trong quá khứ...

Hai Bì Thư Đông Dương Vào Mùa Hè Năm 1941

Tình hình LS lúc đó là Pháp bị Đức chiếm ở phía Bắc, phía Nam là vùng 'Tự Do' nhưng chính phủ Pétain phải hợp tác triệt để với Đức Quốc Xã. Trong khi tại vùng Đông Nam Á, phát xít Nhật đã mở rộng chủ nghĩa bành trướng của họ, nhất là vào ngày 07 tháng 12, quân Nhật đã bất ngờ tấn công Hoa Kỳ tại Trân Châu Cảng buộc người Mỹ phải tham chiến trong TG thứ hai. Mời Ace xem đầu tuần hai bì Đông Dương được gửi từ Hà Nội đi Thái Lan và Nhật Bản.

Bì 1 :
Vào ngày 16/07/1941 : Chuyến bài đầu tiên Hà Nội - Bangkok mang theo lá thư này do hãng hàng không Nhật Dai Nippon Air Transport chuyên chở. Bì thư dán 60 xu (25 xu + 5 xu thuế phi trường)

Bì 2 :
Vào ngày 22/07/1941 : Chuyến bài đầu tiên Hà Nội - Đông Kinh (Tokyo) mang theo lá thư này cũng do hãng hàng không Nhật Dai Nippon Air Transport chuyên chở. Bì thư gửi vào 5g30 sáng, có dấu kiểm duyệt của RP HaNoi Bis (bạn xem lại mấy bì Đông Dương từ Hà Nội vào thời kỳ này sẽ thấy con dấu màu đen không rõ nét này rất quen thuộc). Phí bì thư là 25 xu + 35 xu tiền thuế.

[HanParis]

Tem Pháp Người Lính năm 1941 bị cấm lưu hành tại Đông Dương

Nếu năm 1941 là một năm LS khi quân Nhật bất ngờ tấn công Mỹ tại Trân Châu Cảng (Pearl Harbor-TBD) ngày 07/12/1941, là lý do chính khiến nước Mỹ tham gia quân đội Đồng Minh chông lại phe Trục (Đức & Nhật). Tình thế nước Pháp cũng bấp bênh vì thực dân bị quân Đức tạm chiếm.
Vào tháng 7 năm 1941, bưu điện Pháp đã phát hành vài tem Binh Sĩ với ý nguyện bảo vệ chính quyền thực dân như Ace có thể thấy qua trong vài tem bì kèm đây. Tuy bị cấm lưu hành tại Đông Dương, một số tư nhân Pháp vẫn dùng chúng để gởi sang Việt Nam và bưu điện 'mắt nhắm mắt mở' cho thông qua.

+



Ảnh 1+2 : Những con tem không có giá trị BĐ tại Đông Dương được dán lên bì thư bưu hoa có dán tem 10 piastres (đồng ĐD) gửi ngày 03/03/1949 tại Saigon đến NewYork ngày 08/03/1949 bằng máy bay. Mấy tem binh sỹ dán cho đẹp nhưng không có giá trị BĐ như đã nêu. 10$ là giá bì thư R đủ để đi Mỹ từ Saigon gửi đi Mỹ (chính xác là 1.40$+3$+2$/5g). Ta thấy dù mấy tem bị cấm lưu hành tại ĐD dù vô giá trị vẫn được BĐ đóng dấu.

Ảnh 3 : Bì thư khác cũng gửi đi Mỹ 'Par avion' dán 7$ (5$+2$) và mấy tem bị cấm lưu hành không có giá trị BĐ nhứ bì thứ nhất. Gửi ngày 18/03/1949, đến Mỹ ngày 23/03. Cũng là bì thư R, 7$ đủ để gửi đi US vì giá thư bảo đảm lúc đó là 1.40$+3$+2$/5g. Như bì trước, ta vẫn thấy dù mấy tem bị cấm lưu hành tại ĐD dù vô giá trị vẫn được BĐ đóng dấu.

[HanParis]

Bưu Thiếp LS Khi Nhật Tấn Công Pháp vùng Lạng Sơn năm 1940

Như đã nói Tem Bì + Bưu Thiếp là những trang sử nhỏ giúp ta không quên những sự kiện LS trong quá khứ. Quân phiệt Nhật đã bất ngờ tấn công Pháp tại Lạng Sơn vào ngày 23/09/1940, từ vùng Quảng Đông. Vào khoảng thời gian này nước Pháp đang bị Đức chiếm tại Mẫu Quốc, vì thế quân Nhật đã lợi dụng tình thế này để tấn công Pháp tại Đông Dương. Dù Tây thua trong trận này, 800 lính Nhật đã bị tử vong. Mời Ace nghía mấy bưu thiếp Japan trong sự kiện LS này.

PC 1 :
Đây là PC quân sự có ảnh của một cô nghệ nhân Nhật Bản được gởi từ Đông Dương về Nhật được dán 3 tem 5 sen gửi ngày 10/12/1940. Phía trên gốc trái PC là dấu kiểm duyệt của Quân Đội Nhật và chữ Quân Thư bằng tiếng Nhật, còn hai chữ Nhật ở phía dưới là dấu 'Par Avion' cho PC quân đội. 4 từ tiếng Nhật trong dấu màu đỏ ở phía trên PC có nghĩa là 'Lực Lượng Viễn Chinh' tại Đông Dương.


PC 2 (Bì Thư Quân Đội) :
Quân Thư của 'Lực Lượng Viễn Chinh' tại Đông Dương của Sakumada Butai gửi về Gunma được nhận ngày 03/12/1940. Mấy chữ Nhật trong dấu đỏ hình bầu dục là 'Lực Lượng Viễn Chinh' tại Đông Dương.
Nguồn ảnh : http://www.histoire-et-philatelie.fr
Hàn Paris dịch sang tiếng Việt từ trang tiếng Pháp vừa nêu.

[HanParis]

Tem Bì Qua Kỳ Triển Lãm Của Chính Quyền Thực Dân Năm 1931

Vào ngày 06/05/1931 (đến ngày 15/11), thực dân Pháp đã mở cuộc triễn lãm để quảng bá chủ nghĩa thực dân của họ tại Bois de Vincennes (Ngoại ô sát Paris bên kia Q12). Pháp muốn chứng tỏ cho dân của họ cái lợi kinh tế của chủ nghĩa thực dân đặc biệt là tại Phi Châu & Đông Dương. Buổi lễ đã được ông bộ trưởng chuyên về Thuộc Địa tên là Paul Raynaud dười nền đệ tam cộng hòa cắt băng khánh thành. Trong dịp này một số tem bì, bưu ảnh cũng được trưng bày như quý Ace có thể xem qua mấy ảnh kèm đây. Từ cuối TK 19, Pháp đã tổ chức rất nhiều triễn lãm về đề tài Thuộc Địa để cho dân Pháp xem và ủng hộ họ trên dưới 30 lần, như vào năm 1889 (Exposition universelle) tại Paris để chào mừng tháp Effel được xây xong. Đây cũng là thời kỳ vàng son của bưu ảnh Pháp vì nhiều buổi triễn lãm đã được ghi lại qua PC. Xin mời xem một số tem xưa được trưng bày trong buổi triễn lãm 1931 tại Paris.

[HanParis]

Bì Thư Đông Dương
Chuyến Bay Đầu Tiên từ Quảng Đông đi Vọng Các (Băng Cốc) vào thập niên 40s

Theo chiều dài LS, Bạn và Thù có thể hoán đổi nhau tùy theo tư lợi nào đó. Mời Ace xem thêm bì thư LS vào thập niên 40. Thật vậy, từ đầu TK 20 nếu không muốn nói là trước đó nữa, phát xít Nhật đã lộ mộng bành trướng của chúng nên xâm lăng mấy quốc gia 'bạn' Hàn Quốc và TQ và cao trào của họ là vào năm 1942, khi quân Nhật muốn làm bá chủ vùng Á Châu. Vào đầu TK 20, khi Nhật thắng Nga, cả hai đã thỏa thuận cho Nhât xâm lăng và sát nhập nước Cao Ly (Korea) vào năm 1910. Và trên con đường xâm lăng các nước láng giềng, LS châu Á không quên bọn phát xít đã tàn sát dã mang dân TQ tại Nam Kinh năm 1937. Đối với VN, bọn Nhật đã gây ra nạn đói khủng khiếp năm 1945 vô tiền khoán hậu khiến nhiều dân Việt Bắc Bộ bị chết đói. Bì thư R kèm đây được gửi ngày 05/09/1940 từ Quảng Đông (lúc đó quân Nhật đã chiếm đống vùng phía Đông TQ) khio họ chọ mở tuyến đườn hàng không Quảng Đông - Hà Nội - Bangkok ngõ hầu mộng bành trướng sau này của quân Nhật. Những quốc gia 'bạn' sẽ được bọn Nhất ghé mắt đến trong thập niên 40s. Khi đến Hà Nội ngày hôm sau thì bì thư bị kiểm duyệt với dấu ấn quen thuộc HaNoi RP Bis mà Ace từng thấy qua trong những bì trước. Vào ngày 07/09/1940, bì thư R mới được phát tại Hà Nội.

[HanParis]

Cuộc Nỗi Dậy Tại Hòn Khoai Qua Con Tem

Vào ngày 22 tháng 11 năm 1940, lợi dụng tình thế khá rối ren tại mẫu quốc của thực dân Pháp (Đức QX đang bách chiên bách thắng tại Âu Châu và miền bắc nước Pháp đang bị chiếm đóng và chính quyền Pétain phải lui về TP Vichy). Tại Hòn Khoai Nam Bộ, cách mũi Cà Mau chừng 17 cây số, cuộc khởi nghĩa tại đảo này với sự lãnh đạo của đảng CS Đông Dương đã diễn ra tại 8 tỉnh miền Nam, 6 đoàn thể, 20 trạm cảnh sát và nhân dân miền Lục Tỉnh đã nỗi dậy chống Pháp nhưng cuối cùng cũng thất bại bằng cớ là 6000 người đã bị bắt, nhiều làng bị thực dân san bằng. Một số đảng viên CS bị Pháp tử hình ngày 28/08/1941 trong đó có Hà Huy Tập, Nguyễn Văn Cừ, Phan Đăng Lưu, Nguyễn Thị Minh Khai. Vào đâu thiên niên kỷ mới VN đã phát hành con tem kỷ niệm 60 năm cuộc khỏi nghĩa này. Bưu điện Pháp đã xếp con tem kèm đây vào thư mục của họ : Y&T Viêt-Nam Socialiste No 1945.