Phong bì ngày 9-10

[The smaller dragon]

Ngày Bưu Chính Thế Giới 9/10 năm nay có vẻ ồn ào quá, nhưng thật ra ngày ấy đã bắt đầu từ 12 năm trước cơ mà!
Tuy ở hải ngoại nhưng tôi đã để ý chuyện này ngay từ năm 1996, khi Bưu Điện thông báo rằng ngày 9/10 hàng năm sẽ là Ngày Bưu Chính Thế Giới và thư gửi trong ngày ấy sẽ được miễn phí. Là người theo đuổi chủ đề "Lịch sử bưu chính," tôi biết ngay quyết định của Bưu Điện sẽ mở ra một bộ sưu tập đặc biệt, do đó đã để ý sưu tầm phong bì ngày 9/10 ngay từ năm ấy.
Anh Trần Hữu Huệ ở An Giang cũng có một số phong bì trong khoảng thời gian 1996-2000 và đã giới thiệu trên Mạng này rồi. Cám ơn Hai Lúa. Hai Lúa có được phong bì 9/10 ngay từ năm 1996 là hay lắm. Nay tôi xin góp vài ý kiến để các thành viên trong VS rút kinh nghiệm về việc sưu tầm lịch sử bưu chính, và sẽ không còn bỏ lỡ cơ hội nào trong tương lai.
Song song với việc giới thiệu phong bì ngày 9/10 trong khoảng thời gian 2001-07, trước hết tôi có vài nhận xét để giúp anh chị em trong nước hiểu thêm về bộ sưu tập "Ngày Bưu Chính Thế Giới" của Việt Nam.
Kể từ năm 2001, dấu "Kỷ Niệm Ngày Bưu Chính Thế Giới 9/10" vẫn còn được đóng trên các bì thư chuyển phát trong ngày ấy, nhưng bưu cước thì không còn hoàn toàn được miễn, mà chỉ được bớt 50%. Vì 2001 là năm đầu tiên áp dụng giá cước mới nên nhiều người chưa thông suốt. Có người dán đúng tem 400đ, nhưng có người, như thân nhân của Poetry nhà ta, vẫn dán tem 800đ. Ngay cả nhân viên Bưu Điện cũng không rành rẽ gì. Có nhân viên thấy thư không dán tem nên đóng dấu phạt, nhưng lại không biết phạt bao nhiêu nên nơi ghi tiền phạt họ đành phải bỏ trống. Có nhân viên đóng dấu phạt, nhưng lại ghi tiền phạt là 800đ là sai với giá cước được áp dụng cho ngày 9/10. Phải năm sau, 2002, thì giá bưu cước trong ngày 9/10 mới được phổ biến, và có bị phạt thì cũng chỉ bị phạt 400đ.

Tuy vậy, thỉnh thoảng vẫn có người tử bỏ quyền lợi của mình, như Hai Lúa nhà ta, vẫn dán tem 800đ trong ngày 9/10. Và có người vẫn làm gan gửi thư không dán tem mà vẫn qua mặt được nhân viên Bưu Điện. Vì thế, tôi nghĩ rằng năm nay, 2008, nếu chúng ta chịu khó tìm kiếm, chúng ta vẫn có được những bì thư dán tem 400đ hay bì thư không dán tem mà thư vẫn đến được tay người nhận.
Cũng nên nói đôi điều về dấu kỷ niệm Ngày Bưu Chính Thế Giới 9/10. Theo tôi, có lẽ Bưu Điện tỉnh tự làm con dấu riêng. Như con dấu của Bưu Điện Sài Gòn thì hình tròn với hàng chữ bao quanh, còn con dấu Bưu Điện tỉnh Đồng Tháp thì hình chữ nhật với hai hàng chữ.

Thành ra, sưu tầm được càng nhiều dấu kỷ niệm khác nhau từ nhiều tỉnh khác nhau càng tốt. Chứ tập trung hàng trăm phong bì để gửi ở một Bưu Điện trong khi hàng trăm người khác ngồi nhà thấp thỏm chờ đợi để rồi may lắm thì hàng trăm người mới được một mẫu dấu giống y hệt nhau thì còn đâu là sự phong phú và sự đa dạng của bộ sưu tập nữa?! Năm nay, BQT VS đã có nhã ý làm phong bi đặc biệt trong ngày 9/10 để gửi cho các thành viên VS là một cử chỉ đẹp. Tôi nghĩ ngoài đoàn thể như VS, mỗi người trong chúng ta đều có thể tự làm phong bì để trao đổi lại càng "đẹp" hơn nữa. Anh chị em trong VS có cái lợi là ở rải rắc khắp nước, cần phân công nhau, bảo nhau ai ở đâu thi đến Bưu Điện địa phương ấy lấy dấu, rồi trao đổi với nhau sau.
Đó là cách sưu tầm một bộ lịch sử bưu chính giá trị và đặc thù, và nhất là phải nhanh nhậy để sưu tầm ngay tử đầu!

(Nguoitimduong vừa thông báo cho tôi biết là hệ thống đưa hình ảnh lên net đã điều chỉnh xong, nên hôm nay tôi tải lên đây một số phong bì minh họa cho bản thông tin ở trên. Tôi cũng đã sửa và thêm một vài chi tiết trong bản thông tin này. Cám ơn nguoitimduong và BQT VS.net)

[huuhuetran]

A Ha ,như thế là em gửi được 120 phong bì dán tem 400 , như thế là sao ? việc nầy có chứng minh được điều gì không hỡi các nhà sưu tập . Đó là công việc buổi sáng , buổi chiều mình làm thêm 16 bì nữa gửi tặng các bạn xa gần , cô nhân viên Bưu điện bảo : 9-10 năm nay không giảm cước !!! Nói thế nào cô cũng không nhận , đành phải mua thêm tem 400 dán mặt sau mỗi bì vậy .

[hat_de]

Nguyên văn bởi huuhuetran

A Ha ,như thế là em gửi được 120 phong bì dán tem 400 , như thế là sao ? việc nầy có chứng minh được điều gì không hỡi các nhà sưu tập . Đó là công việc buổi sáng , buổi chiều mình làm thêm 16 bì nữa gửi tặng các bạn xa gần , cô nhân viên Bưu điện bảo : 9-10 năm nay không giảm cước !!! Nói thế nào cô cũng không nhận , đành phải mua thêm tem 400 dán mặt sau mỗi bì vậy .

giả sử như sau này VN có ko 9-10
thì bạn tem vẫn có thế tích trữ tem 400 (hoặc ko cần tem)
dấu 9-10 thì tự làm
như vậy chúng ta vẫn có kỉ niệm 9-10
còn cước thì nhà nưỡc ko miễn nên ta vẫn dán bình thường, nhưng ở mặt sau
và ta vẫn có cảm giác bì kỉ niệm 9-10

thực chất là chúng ta iu quý cái cảm giác 9-10 của nó, chứ ko phải vì sự tiết kiệm cước có được, bởi nó ko đáng gì. Và thực ra mà nói khi ta đã làm bì 9-10 thì ko phải là để tiết kiệm cước

vậy nên cháu tin rằng sau nầy VN có lỡ may mà mỏ 9-10 thì người chơi vẫn có thể có những bì thực gửi 9-10 theo cánh của riêng mình. Coi như đó là 1 phong tục tem của dân chơi chúng ta

cháu xin hết ạ

[huuhuetran]

Cảm ơn Bác Rồng nhiều nhiều , qua trao đổi thư từ với các bạn tem trong nước chúng tôi luôn nhắc nhau sẽ gửi thư cho nhau trong ngày 9-10 , mục đích của chúng tôi đúng như Bác nhận định là để có được nhiều dấu khác nhau đấy ạ ! Hiệh tôi có được một số dấu lạ , tôi sẽ giới thiệu trong một dịp khác .

[The smaller dragon]

Nguyên văn bởi hat_de

:... dấu 9-10 thì tự làm...

Nếu chúng ta mà "tự làm" thì nguy hiểm quá! Chơi tem là sưu tầm những gì thực có, còn "tự làm" hay "tự tạo" là thuộc về dạng "forger" mất rồi! Varro E. Tyler là một tác giả người Mỹ có viết quyển Philatelic Forgers. Their Lives and Works (Linn's Stamp News xb, 1991, 165 tr.) để vạch mặt 151 kẻ gian làm tem và dấu giả, trong đó có Georges Carion và Francois Fournier làm giả tem Đông Dương, khiến tiếng xấu của 151 người này còn mãi với thế gian chừng nào còn người chơi tem.
Ngoài ra, phong bì sưu tập có thể chia ra làm nhiều loại. Nhưng hai loại chính là phong bì thực gửi (commercialized cover) và phong bì chơi tem (philatelic cover). Phong bì thực gửi bao giờ cũng có giá trị hơn phong bì chơi tem. Thành ra cứ đến ngày 9/10 thì gửi thư trao đổi với bạn tem để hai bên đều có phong bì thực gửi với dấu "Kỷ Niệm Ngày Bưu Chính Thế Giới 9/10" là đúng cách nhất và hay nhất, như cách làm của anh Trần Hữu Huệ và bằng hữu.

[Nguoitimduong]

Dấu kỷ niệm 9/10 trong đây là dấu đồng và dấu tròn, các tiệm làm dấu sẽ không làm cho bạn được đâu dẻ ạ. Và như thế đúng là mất hay rồi.
Năm sau chắc sẽ phải chạy lòng vòng nhưng nhất định cũng phải mượn được con dấu này !
@ Bác The Smaller dragon : các bạn trẻ chơi tem vẫn chưa có sự quan tâm đúng mức đến ngày này. Những năm về sau Viet Stamp sẽ cố gắng phát động phong trào thực gởi trong những ngày đặc biệt thế này! Phong bì lần này Viet Stamp thiết kế riêng chủ yếu để tặng cho các bạn chơi tem gần xa. CLB cũng có gởi tặng Bác 1 phong bì, hy vọng Bác sẽ sớm nhận được !

[hat_de]

bác Rồng và bạn NTD hiểu sai ý em rùi
em đang đặt giả thiết trong trường hợp VN ko còn ủng hộ việc 9-10 nữa
tức là nếu ko giảm cước và ko đóng dấu kỉ nữa nữa

cước thì ko quan trọng lắm về mặt giá trị kinh tế, nhưng dù sao ngày bưu chính có mức cước khác cũng tốt, nhưng nếu nhà nước ko ủng hộ cũng ko quan trọng lắm

nhưng nếu ko ủng hộ việc sử dụng dấu kỉ niệm như năm 2008 này thì tiếc quá

giả sử các năm tới bạn tem làm bì 9-10 thì điều gì trên bì thư thể hiện điều ấy khi mức cước ko đổi còn con dấu thì ko có.

ở đây em ko bàn tới vấn đề thực gửi tự tạo hay thực gửi chơi tem. ý em là dấu hiệu của ngày 9-10 khi VN ko ủng hộ việc này. Người chơi tem ko còn cách nào khác là phát huy sự sáng tạo của mình. Thể hiện qua hình in trên bì, hình vẽ tay, nhãn hoặc dấu tự tạo.

Trong trường hợp con dấu ko thể hiện ngày bưu chính thế giới thì chắc ko còn cách nào khác là các hình vẽ, hình in hay thông điệp bằng lời in trên bì.

Ý em là như vầy à, khi nhà nước ko ủng hộ thì bạn tem phải tự tạo thui ạ !

[The smaller dragon]

Không, hat_de ơi, khi nào Bưu Điện Việt Nam không còn chào mừng ngày 9/10 bằng cách chấm dứt việc đóng dấu kỷ niệm trên thư từ chuyển phát ngày ấy (việc miễn giảm bưu cước hay không không quan trọng, con dấu mới quan trọng), thì bộ sưu tập phong bì Ngày Bưu Chính Thế Giới của người chơi tem chấm dứt chứ!
Đơn giản thế thôi, sau đó mình "move on" tức là tiếp tục theo đuổi những đế tài khác.

[hat_de]

Cháu nghĩ đó cũng là 1 sự lựa chọn nhưng ko phải của tất cả
vì cho dù VN tách mình ra khỏi thế giới thì hoài niệm 9-10 vẫn còn trong số người
và ngay cả khi sự tồn tại của UPU là ko cần thiết, thì ở đâu đó vẫn có những tư tưởng nệ cổ và việc làm những bì thư trên là vẫn có khả năng, và muốn làm thì ko có cách nào là tự tạo.

Nhưng thôi dù tương lai thế nào 9-10 vẫn là 1 giai đoạn, thể hiện qua bì của 1 số nước, trong đó có VN. 50-70 năm nữa những bì 9-10 đó sẽ là chứng tích lịch sử bưu chính rất thú vị !

[The smaller dragon]

Chuyện gì cũng vậy, phải có lúc khởi đầu và có lúc chấm dứt. Bộ sưu tập của một người chơi tem có giá trị khách quan hay không là ở chỗ người ấy sưu tầm được những vật phẩm có giá trị lịch sử hay không, chứ không phải giá trị cá nhân. Đó là nguyên tắc của những bộ sưu tập.