Cambodia - Những bất đồng giữa các Catalogue quốc tế xung quanh bộ tem nhạc cụ( 1970-1975).
Phần I:
Đối với những nhà sưu tập tem Cambodia, thì giai đoạn kết thúc của chế độ Lon nol ( 1974-1975) là một đặt biệt thú vị, nhưng cũng không kém phần bi thảm. Lực lượng Khmer đỏ do Pol pol cầm đầu( tên thật là Sa lath so), đã chiếm lấy quyền kiểm soát lãnh thổ từ tay Lon nol ngày càng nhiều; số lượng các thị xã, thành phố, làng mạc dần dần bị thu hẹp lại. Cho đến PhnomPenh, thủ đô cuối cùng bị thất thủ vào ngày 17-04-1975.
Giai đoạn này, những biến động của chiến tranh đã ảnh hưởng lên ngành bưu chính rất lớn. Tem Cộng hòa Khmer ( Republique Khmere - trong ngôn ngữ tiếng Pháp), được in nhưng rất ít xuất hiện để được biết về mức độ sử dụng trong việc gửi thư. Có lẽ cũng gióng như Việt Nam, chiến tranh khói lữa đã ngăn trở mọi điều.Đây cũng chính là câu chuyện đằng sau đối với bộ tem nhạc cụ đầy bí ẩn!
Đúng vậy, bộ tem '' Nhạc cụ truyền thống Khmer'' - Surcharge 1975 là mọt bất đồng lớn cho các nhà sưu tập trên thế giới.
-Một vài hình ảnh về những nhạc cụ truyền thống của dân tộc Khmer:
Theo Bộ bưu chính viễn thông Cambodia xác nhận rằng:'' Ban đầu để có được 8 tập hợp Surcharge 1975 này, người ta đã tận dụng lại 8 mẫu tem của Vương quốc CAMBODGE do còn khó khăn trong việc in tem mới. Bộ tem Nhạc cụ với tên nước là Vương quốc CAMBODGE trước đó được phát hành vào thang 3 - 1970. Bộ này trong quá khứ nó cũng không bao giờ được phát hành.
-Trọn bộ Nhạc cụ truyền thống Khmer 1970 với CAMBODGE trong ngôn ngữ tiếng Pháp, được in nhưng hũy bỏ lệnh phát hành.
Vào năm 1997, một Catalogue quốc tế cũng có dưa ra một mẫu tem Surcharge 1975 của Republique Khmere. Loại tem này có thể mang lại giá tương đối cao ở đấu giá. Nhưng không bao giờ họ được thấy trọn bộ hoàn chỉnh.
- Mẫu tem Surcharge 1975, với mệnh giá 2000R.
Vào năm 2008, Catalogue của SCOTT có một khung chú thích về bộ tem Nhạc cụ truyền thống Khmer này như sau:
'' A set of 9 stamps picturing musical intruments, overprinted for use by the Khmer Republic just before the fall of the government in Apr. 1975, exists. Value, $1.100. Value for same set without Surcharge, $500''.
Còn đối với Stanley Gibbons catalogue thì có một mục như sau:
Và đây là Michel 2003:
Như vậy, có thể thấy những bất đồng giữa các catalogue quốc tế không hản là duy nhất. Tại Cambodia, đúng vào giai đoạn bộ tem này được in đè tại Pháp, rồi vận chuyển bằng tàu đến cảng Campong phe thuộc Campong som hay Shihanoukville ngày nay. Đây là một giai đoạn hỗn loạn và phức tạp! Sau khi được bóc dỡ từ tàu, số lượng tem này được đưa vào trữ trong một nhà kho trước khi nó được chuyển giao về thủ đô PhnomPenh.Thế nhưng một tin tức được gửi về sau đó đã làm cho PhnomPenh sửng sốt! Toàn bộ lô tem từ nhà kho này đã bị đánh cắp và biến mất! Giai đoạn cuối năm 1975, lực lượng Khmer đỏ bắt đầu đánh chiếm những thành phố, mà Kampong som là một trong những thành phố đó.
Các bạn sẽ nghĩ sau; nếu một kẻ trộm vừa thành công trong một phi vụ, rồi đem những thứ vừa trộm được bán lại cho chính chủ của nó? Kẻ này đúng là ngu ngốc! Xứ Cam lại có một kẻ ngu ngốc đến như vậy!
Theo nguồn tin từ Bộ bưu chính viễn thông, một người phụ nữ( khai là vở của một thợ hồ), đã tìm cách đưa những tem chính cô đánh cắp về đến thủ đô PhnomPenh rồi bán nó lại cho chính bưu điện trung tâm chỉ một vài tháng sau khi tin tức về số tem bị đánh cắp được loan truyền. Khỏi cần phải nói thêm - Nhà giam là nơi tốt nhất cho cộ ta!