Bàn về loạt bài về Bưu Thiếp Gia Ðình của Dung Tran
Bưu Thiếp Gia Ðình là ấn phẩm nhỏ bé trong thời gian Việt Nam bị qua phân nhưng là phương tiện thông tin duy nhất gíúp cho thân nhân sống ở hai bờ sông Bến Hải liên lạc trực tiếp với nhau trong khoảng 10 năm, từ năm 1955 đến khoảng giữa thập niên 1960.
Ấn phẩm nảy thường bị xé bỏ sau khi người nhận đã đọc nội dung vì trong thời chiến, không ai muốn bị rắc rối khi lưu giữ những gì liên hệ đến “phía bên kia!” Cho nên, năm 1994 tôi đã ngạc nhiên khi nhận được một bộ Bưu Thiếp Gia Ðình gồm 70 tấm thì nay còn ngạc nhiên hơn nữa khi anh Dung Tran cho biết anh đang có trong tay 157 tấm, cả bưu thiếp của miền Bắc lẫn miền Nam.
Nhân đây, tôi có vài nhận định về nội dung sự chia sẻ của anh Dung Tran như một lời cám ơn anh, mà cũng là để đáp lại lời mời góp ý của anh.
1. Trước tiên, anh Dung Tran cho biết là anh sẽ công bố
“nhiều tư liệu lịch sử mới.” Nhưng đáng tiếc là tôi chưa thấy cái gì mới, mà chỉ thấy sự sai lạc.
Như
“Bắt đầu ngay từ ngày 1/5/1955 thì Bưu điện các tỉnh thành 2 miền Nam Bắc bắt đầu bán Bưu thiếp gia đình.” Tôi không biết ở miền Bắc thề nào, còn ở miền Nam thỉ câu văn ngắn này có nhiều sai lầm. Sai lầm thứ nhất, thông cáo của Nha Tổng Giám Ðốc Bưu Ðiện VNCH cho biết là bắt đầu bán bưu thiếp gia đình từ ngày 15//5/1955, chứ không phải 1/5/1955 như anh viết. Sai lầm thứ hai, bưu thiếp không có bán ở
“Bưu Ðiện các tỉnh thành” miền Nam mà chỉ bán ở “
Sở Bưu Ðiện,” tức Bưu Ðiện Trung Ương Sài Gòn, mà thôi.
Như
“Tại miền Nam thì giá bán từ 1955-1956 là 1$...” Lại sai, Thông Cáo của Nha Tổng Giám Ðốc Bưu Ðiện miền Nam được báo chí đương thời đăng tải cho biết giá bưu thiếp là 1đ5!
2. Anh Dung Tran có tài liệu chính thức nào xác định, nguyên văn của anh, là
“Tấm Bưu thiếp cuối cùng được kết thúc vào ngày 15/10/1965” không? Hay đây chỉ có nghĩa là tấm bưu thiếp cuối cùng anh có ghi ngày 15/10/1965?
3. Bưu thiếp Gia Ðình được phát hành và bán ra liên tục trong khoảng 10 năm, nên dĩ nhiên bưu thiếp được in nhiều đợt để đủ cung cấp cho nhu cầu của dân chúng. Nhưng anh Dung Tran căn cứ vào tài liệu nào mà xác định rõ mỗi miền in năm loại, nguyên văn,
“Do từng đợt in khác nhau, Bưu thiếp gia đình có 5 loại khác nhau cho từng miền”?
4. Kích thước của bưu thiếp đã được ghi nhận trong Biên Bản mà hai phái đoàn Bưu Ðiện Nam và Bắc đồng ý hồi Tháng Tư năm 1955, nhưng trong thực tế, bưu thiếp có kích thước khác nhau, chứ “kích thước chuẩn 100mmx150mm” không hề được tôn trọng. Dưới đây là vài bưu thiếp miền Bắc với kích thước chiều ngang 150mm có mà 160mm cũng có, và chiều dọc 100mm có mà 110mm cũng có.
Bộ sưu tập Bưu Thiếp Gia Ðình của anh Dung Tran có đến 157 tấm là một bộ bưu thiếp đồ sộ và hiếm có. Chúng ta mới chỉ thấy anh Dung Tran phân tích hình thức của bưu thiếp hai miền qua từng tấm một mà anh giới thiệu. Cách trình bầy này rất khó theo dõi, có thể ví như một mê hồn trận.
Mong anh Dung Tran phân tích chung tất cả 157 tấm bưu thiếp rồi mới rút ra những kết luận tổng quát. Rồi sau đó, nếu có thời giờ, anh Dung Tran phân tích thêm nội dung bưu thiếp. Ðó sẽ là một đóng góp không nhỏ vào kiến thức của dân chơi các nơi!
Ngoài ra, đề nghị anh Dung Tran khi đề cập đến các sự kiện lịch sử thì đồng thời chia sẻ với làng tem những nguồn tài liệu mà anh sử dụng để tín lực của nội dung anh chia sẻ thêm phần vững chắc, vì độc gỉa có thể kiểm chứng các sự kiện ấy, nếu cần.
Cuối cùng nhưng quan trọng, là tôi có lời chúc mừng Dung Tran hiện có trong tay một bộ sưu tập đặc biệt, đánh dấu một thời kỳ lịch sử! Tôi cũng tò mò muốn biết xuất xứ của bộ sưu tập 157 tấm bưu thiếp này, vì từ đầu thập niên 2000, trong nước có nhiều người làm giả loại vật phẩm bưu chính này lắm!