Gửi Tuấn-Anh và các bạn tem,
1. Triển lãm tem ở Mỹ kinh khủng lắm. Mình đi xem mà sợ, như đề tài "Tem Franklin 1cent 1851-1857" trong đó mình được chiêm ngưỡng tem cả tờ, tem trên phong bì với dấu các địa phương, phong bì với 2, 4, 10 tem. Hay đề tài "Bưu điện thành phố New York trong thế kỷ 18." Hay "Hàng không bưu chính giữa Hoa Kỳ và Âu Châu trong Ðệ Nhất Thế Chiến 1914-1918." Vân vân. Mình đi xem mà thấy quá khứ cả trăm năm trước hay xa xôi hơn nữa hiển hiện trước mắt. Những hiện vật cùng nét chữ và dấu vết của người xưa tạo cho mình nhiều cảm giác và kinh nghiệm mới mẻ. Như thế mới là học hỏi.
2. Ðúng là ở Mỹ có nhiều FDC do tư nhân thiêt kế. Lý do là nước Mỹ vốn là một lục địa, đất nước Hoa Kỳ trải dài qua 4 múi giờ. Cho nên, để công bằng cho dân chơi tem toàn quốc khi ngày đầu tiên chỉ có thể đóng dấu nơi địa điểm phát hành, Bưu Ðiện Mỹ có lệ mỗi kỳ phát hành tem mới, đều thông báo thời hạn cho dân chơi tem gửi phong bì dán tem mới cho họ đóng dấu FD. Chính tôi cũng làm FDC mà. Chia sẻ với Diễn Ðàn một mẫu FDC do tôi làm. Tôi làm nhưng không hề có dấu vết của tôi: tem thật, tài liệu chính thức, dấu Bưu Ðiện. Hãy để ý đến vật phẩm này kỹ hơn: tài liệu là tài liệu chính thức của một quốc gia, còn dấu và tem là dấu và tem của một quốc gia khác. Người thiết kế lại có liên hệ với cả hai quốc gia đó. Thành ra vật phẩm ngoài giá trị tem chơi, nó còn có giá trị tinh thần và tình cảm nữa! Có thế, một vật phẩm tư nhân làm mới có giá trị phổ quát mà ai cũng phải công nhận. Thực hiện được vật phẩm độc đáo như thế này là do một vị trong Ban Chấp Hành Hội Tem Việt Nam giúp tôi. Cám ơn Bác HCK.
3. Tôi không hề chỉ trích những FDC do dân chơi Việt Nam thiết kế. Tôi thấy FDC nào cũng đẹp, nhất là FDC vẽ tay của anh Trịnh Xuân Dĩnh là những tác phẩm mỹ thuật tí hon mà Hai Lúa ở Thoại Sơn may mắn đã có một collection. Có điều số lượng FDC tư nhân là vô giới hạn, anh Red Cross hiện nay có một bộ sưu tập rất phong phú. Nhưng như thế đã "đầy đủ" chưa? Chính cái cảm giác "còn thiếu, chưa đủ" khiến người sưu tầm không yên tâm. Ðây là một cảm giác rất cá nhân, nhưng đó là điều làm tôi không thích!
3. Sưu tầm tem là một thú tiêu khiển. Vì thế, chơi tem là một chọn lựa cá nhân. Sưu tầm cái gì là do cá nhân mỗi người chúng ta quyết định và theo đuổi, chứ không có luật tắc nào bắt mình theo cả.
Trong sưu tầm, chúng ta cần bạn chơi, bạn chơi càng nhiều càng tốt để chia sẻ và trao đổi làm phong phú thêm cho bộ sưu tập mình có. Chứ chơi tem mà chăm chăm chú chú chơi để triển lãm thì tôi thấy Việt Nam mình chỉ có một. Cái hại của triển lãm bây giờ là tinh thần ganh đua đưa tới ganh tỵ. Ganh tỵ sẽ đẻ ra nhiều vấn đề!