Diễn đàn/Forum VIET STAMP (VSF) - Hình tượng con rồng trong mỹ thuật dân gian Việt Nam

Diễn đàn/Forum VIET STAMP (VSF) (http://www.vietstamp.net/forum/index.php)

- Văn hóa (http://www.vietstamp.net/forum/forumdisplay.php?f=706)

- - Hình tượng con rồng trong mỹ thuật dân gian Việt Nam (http://www.vietstamp.net/forum/showthread.php?t=9373)

Hình tượng con rồng trong mỹ thuật dân gian Việt Nam

Rồng là biểu tượng của sự cao quý, của sức sống vĩnh hằng và sức mạnh vũ trụ nên hình tượng rồng được sử dụng nhiều trong kiến trúc cung đình, đình chùa, trang phục vua chúa. Hình tượng con rồng cũng thay đổi theo dòng lịch sử qua các triều đại. Việc xác định phong cách thể hiện con rồng qua các thời kỳ sẽ là một căn cứ để xác định niên đại công trình kiến trúc nào đó

Hình tượng rồng thời Lý

http://www.vietstamp.net/data/2009/0...30_product.jpg http://www.vietstamp.net/data/2009/0...30_product.jpg

Trên các hiện vật điêu khắc đá và gốm còn truyền cho đến nay, các nhà khoa học chỉ thấy rồng tạc dưới dạng phù điêu, không thấy chạm chìm và chạm tròn. Đó là nhưng con rồng thân tròn lẳng, khá dài và không có vẩy, uốn khúc mềm mại và thon dài từ đầu đến chân, rất nhẹ nhàng và thanh thoát. Các nhà nghiên cứu gọi đây là rồng hình giun hay hình dây và điều đập vào mắt mọi người là nó mang hình dạng của một con rắn.

http://www.vietstamp.net/data/2009/0...42_product.jpg

Rồng thời Lý thường ngẩng đầu lên, miệng thì há to, mép trên của miệng không có mũi, kéo dài ra thành một cái vòi uốn mềm mại, vươn lên cao, vuốt nhỏ dần về cuối. Một chiếc răng nanh mọc từ cuối hàm trên, uốn cong và vắt qua vòi mép ở trên, có trường hợp răng nanh rất dài, uốn lượn mềm mại để vươn lên, hoặc với vòi lên bao lấy viên ngọc.

http://www.vietstamp.net/data/2008/0...83_product.jpg http://www.vietstamp.net/data/2008/0...01_product.jpg

Thân rồng dài, dọc sống lưng có một hàng vảy thấp tỉa riêng ra từng cái, đầu vây trước tua vào hàng vây sau. Bụng là đốt ngắn như bụng rắn, có bốn chân, mỗi chân có ba ngón phiá trước, không có ngón chân sau. Vị trí của chân bao giờ cũng đặt ở một chỗ nhất định. Chân trước mọc gần giữa khúc uốn thứ nhất, chân đối xứng phía bên kia nằm gần cuối khúc uốn này. Hai chân sau bao giờ cũng ở gần khoảng giữa khúc uốn thứ ba. Cả bốn chân đều có khủy phía sau và có móng giống chân loài chim.

File Đính Kèm 153726

( theo nonnuocvietnam và tu lieu hình ảnh của bạn Tieunhi)

Hình tượng rồng thời Trần

Hình tượng con rồng thời Trần có nhiều biến đổi so với thời Lý. Rồng thời Trần không còn mang nặng ý nghĩa mơ ước nguồn nước nữa. Dạng tự chữ "S" dần dần mất đi hoặc biến dạng thành hình con, đồng thời xuất hiện thêm hai chi tiết là cặp sừng và đôi tay. Đầu rồng uy nghi và đường bệ với chiếc mào lửa ngắn hơn. Thân rồng tròn lẳn, mập mạp, nhỏ dần về phía đuôi, uốn khúc nhẹ, lưng võng hình yên ngựa. Đuôi rồng có nhiều dạng, khi thì đuôi thẳng và nhọn, khi thì xoắn ốc. Các vảy cũng đa dạng. Có vẩy như những nửa hình hoa tròn nhiều cánh đều đặn, có vẩy chỉ là những nét cong nhẹ nhàng.

http://vietstamp.net/data/2008/07/28...82_product.jpg

http://i249.photobucket.com/albums/g...g/IMG_5147.jpg

Hình tượng rồng thời Lê

Rồng thời Lê (thế kỷ XV) thay đổi hẳn. Rồng không nhất thiết là một con vật mình dài rắn uốn lượn đều đặn nữa mà ở trong nhiều tư thế khác nhau. Đầu rồng to, bờm lớn ngược ra sau, mào lửa mất hẳn, thay vào đó là một chiếc mũi to. Thân rồng lượn hai khúc lớn. Chân có năm móng sắc nhọn quắp lại dữ tợn. Rồng thời Lê tượng trưng cho quyền uy phong kiến. Cũng chính bắt đầu từ thời đại này xuất hiện quan niệm tứ linh (bốn con vật thiêng) tượng trưng cho uy quyền của vương triều Rồng đứng đầu trong tứ linh. Ba vật thiêng kia là lân (tượng trưng cho sự thái bình và minh chúa), qui (con rùa - tượng trưng sự bền vững của xã tắc) và phụng (tượng trưng cho sự thịnh vượng của triều đại).

http://vietstamp.net/data/2008/07/23...72_product.jpg

http://i249.photobucket.com/albums/g...g/IMG_5144.jpg

Hình tượng rồng thời Nguyễn

Rồng thời Nguyễn trở lại vẻ uy nghi tượng trưng cho sức mạnh thiêng liêng. Rồng được thể hiện ở nhiều tư thế, ẩn mình trong đám mây, hoặc ngậm chữ thọ, hai rồng chầu mặt trời, chầu hoa cúc, chầu chữ thọ... Phần lớn mình rồng không dài ngoằn mà uốn lượn vài lần với độ cong lớn. Đầu rồng to, sừng giống sừng hươu chĩa ngược ra sau. Mắt rồng lộ to, mũi sư tử, miệng há lộ răng nanh. Vậy trên lưng rồng có tia, phân bố dài ngắn đều đặn. Râu rồng uốn sóng từ dưới mắt chìa ra cân xứng hai bên. Hình tượng rồng dùng cho vua có năm móng, còn lại là bốn móng.

http://vietstamp.net/data/2008/06/01...59_product.jpg

http://vietstamp.net/data/2008/05/29...87_product.jpg

http://vietstamp.net/data/2008/05/29...53_product.jpg

http://vietstamp.net/data/2011/11/25...25_product.jpg

Hình tượng Rồng thời Nguyễn trên Tem Bưu chính.

http://www.vietstamp.net.vn/data%5C2...65_product.jpg

Rồng trên nóc Phu Văn Lâu (Huế).

http://www.vietstamp.net.vn/data%5C2...35_product.jpg

Rồng trên nóc Điện Thái Hòa (Huế).

File Đính Kèm 156263

File Đính Kèm 156264

Rồng ở bậc thềm Lăng Khải Định (Ứng Lăng), Huế.